Το Pet therapy είναι μια η εναλλακτική συμπληρωματική μέθοδος θεραπείας με την βοήθεια των ζώων
Το 1940 για πρώτη φορά σε Νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, ο Αμερικανικός
Ερυθρός Σταυρός και οι Υγειονομικές Υπηρεσίες του Στρατού έθεσαν σε
εφαρμογή πρόγραμμα επανένταξης και κοινωνικοποίησης των βετεράνων
στρατιωτών που στηριζόταν σε ζώα (αγροτικά ζώα και ζώα συντροφιάς). Το
πρώτο αυτό καταγεγραμμένο πρόγραμμα pet therapy πραγματοποιήθηκε σε
ειδικό χώρο που διέθεσε ο στρατός. Από τότε έχουμε σταδιακά αυξανόμενες
ανακοινώσεις επιστημονικών παρατηρήσεων για την επίδραση των ζώων σε
ψυχολογικές αλλά και σε σωματικές παραμέτρους παιδιών με ειδικές
ανάγκες, αυτιστικών παιδιών, κακοποιημένων παιδιών, παιδιών με χρόνια
νοσήματα, ειδικότερα σε ογκολογικά τμήματα, όπως επίσης και στη καλύτερη
συναισθηματική ωρίμανση και κοινωνικοποίηση φυσιολογικών παιδιών
προσχολικής ή σχολικής ηλικίας και εφήβων. Η θεραπευτική ιππασία για
παιδιά με νευρολογικά και κινητικά προβλήματα είναι ένα σημαντικό μέρος
της θεραπευτικής τους αγωγής. Καταγράφονται επίσης πολύ καλά
αποτελέσματα και βελτίωση τόσο των ψυχολογικών όσο και των σωματικών
παραμέτρων ατόμων της τρίτης ηλικίας, ασθενών με Αλτσχάιμερ, ασθενών με
AIDS, ασθενών με κατάθλιψη, ακόμη και φυλακισμένων. Ειδικότερα υπάρχει
μελέτη σε ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα, στην οποία καταγράφεται
αισθητή βελτίωση της φυσικής τους κατάστασης. Τέλος, τα τελευταία
χρόνια πολλές μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες προσφέρουν χώρους χαλάρωσης
στους υπαλλήλους τους, οι οποίοι έχουν πλέον την δυνατότητα να φέρνουν
κατοικίδια ζώα στο χώρο εργασίας τους, έτσι ώστε να μπορούν να μειώνουν
το στρες κατά την διάρκεια ενός πολύ εξαντλητικού ωραρίου.
Είναι γεγονός, ότι τα πανεπιστήμια και τα μεγάλα νοσοκομεία άρχισαν την
τελευταία εικοσαετία να ενθαρρύνουν την έρευνα και την εφαρμογή τέτοιου
είδους προγραμμάτων, τα οποία είναι θεσμικά κατοχυρωμένα σε πολλές
χώρες.
Δραστηριοποιούνται πλέον πολλές οργανώσεις, κρατικές και μη κρατικές,
ως αρωγοί σε προγράμματα pet therapy διαφόρων φορέων στις Ηνωμένες
Πολιτείες, στον Καναδά, στην Αυστραλία και σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.
Στόχος των προγραμμάτων είναι να βοηθήσουν τους ανθρώπους αλλά
ταυτόχρονα και τα ζώα να έχουν καλή ποιότητα ζωής.
Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε, ότι τα ζώα συντροφιάς τα οποία
χρησιμοποιούνται, συμμετέχουν ως ΄΄εθελοντές΄΄ και η ΄΄εργασία΄΄ τους
δεν είναι παρά ένα παιχνίδι, που το απολαμβάνουν και οφείλουμε να τα
προστατεύουμε από τυχόν στρεσσογόνες για αυτά καταστάσεις, παρέχοντας
τους ταυτόχρονα σωστή τροφή και άριστες συνθήκες διαβίωσης.
Τα ζώα, τα οποία συμμετέχουν σε προγράμματα βοήθειας, κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες:
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν τα ζώα, τα οποία προσφέρουν τις
υπηρεσίες τους σε συγκεκριμένες δραστηριότητες (Animal Assisted
Activities-AAA). Αυτά είναι κατοικίδια, κυρίως σκύλοι, τους οποίους
χρησιμοποιούν Υπηρεσίες Διάσωσης (για την εύρεση ανθρώπων μετά από
σεισμό, μετά από χιονοστιβάδες, μετά από ένα ναυάγιο κλπ).
Σκύλοι (AAA) χρησιμοποιούνται επίσης για την ανίχνευση βομβών και
ναρκωτικών, ως οδηγοί για τυφλούς και ανθρώπους με κινητικά προβλήματα.
Τα ζώα αυτά συνήθως επιλέγονται από συγκεκριμένες ράτσες, έτσι ώστε να
έχουν ανεπτυγμένες κάποιες ιδιότητες που θα τους βοηθήσουν να φέρουν σε
πέρας με επιτυχία το έργο τους. Χρειάζονται ειδική εκπαίδευση, και
φυσικά ανήκουν είτε σε ιδιώτες είτε σε οργανισμούς που έχουν την
υποχρέωση να τα συντηρούν, να τα εκπαιδεύουν, να καλύπτουν την
κτηνιατρική τους φροντίδα και να τα φροντίζουν όταν γεράσουν και δεν
μπορούν πλέον να προσφέρουν υπηρεσίες.
2. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα ζώα που χρησιμοποιούνται για θεραπευτική συντροφιά (Animal Assisted Therapy-AAT).
Τα ζώα αυτά μπορεί να είναι άλογα, σκύλοι, γάτες, κουνέλια, ινδικά
χοιρίδια, ψάρια, χελώνες, ωδικά πουλιά, ακόμη και μικρά pet
γουρουνάκια. Τελευταία άρχισαν να χρησιμοποιούνται δελφίνια, αλλά και
αγροτικά ζώα. Δεν είναι απαραίτητο να ανήκουν σε μια συγκεκριμένη ράτσα.
Θα πρέπει όμως να έχουν κάποια συγκεκριμένα στοιχεία ιδιοσυγκρασίας.
Κύρια να διακρίνονται για τη φιλική προς τον άνθρωπο συμπεριφορά. Να
τους δίνεται επίσης μια στοιχειώδης εκπαίδευση. Η επιλογή στηρίζεται
μεταξύ των άλλων στην καλή φυσική υγεία, στην ορθή κοινωνικοποίηση και
στην άριστη ικανότητα προσαρμογής σε διαφορετικά περιβάλλοντα και
συνθήκες.
Τα ζώα που συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα pet therapy μπορεί να έχουν ως
ιδιοκτήτες φυσικά πρόσωπα ή να ανήκουν σε ομάδες προσώπων και μπορούν
ακόμη να είναι ιδιοκτησία δημόσιων φορέων. Να υπογραμμισθεί, ότι η
συμμετοχή οποιουδήποτε ζώου σε προγράμματα θεραπευτικής συντροφιάς
πρέπει να του εξασφαλίζει αρίστη ποιότητα ζωής και συνεχή κτηνιατρική
φροντίδα.
